اخلاق حرفه‌ای جرم‌شناسان دکتر امیر مرادی

توضیحات

اخلاق حرفه‌ای جرم‌شناسان دکتر امیر مرادی

این کتاب، کوششی در حد وسع، در راستای بخشیدنِ بُعدی تجربی به اخلاق حرفه‌ای، و دفتر دوم از برخی فعالیت‌های پژوهشیِ نگارندۀ این سطرها برمبنای زیستۀ آکادمیک و قضایی، آمیزشی پنهانی از تجربه و اندیشه، کُنشی موقعیت‌مند، گزینشی خلاقانه و تحلیلی مبتنی بر تجزیه در خصوص یکی از شاخه‌های اخلاق کاربردی، یعنی «اخلاق عدالت کیفری و جرم شناسی» است؛ همراه با سعی در فهمِ این پرسش‌ها که نوشتن چیست؟ برای چیست؟ و برای کیست؟ و با هدف انتقال فکر.

پیشتر نگارنده، در تألیفی مستقل به تحلیل اخلاق حرفه‌ای در گسترۀ کنشگران حقوق کیفری با تأکید بر قانون‌گذاری کیفری و دادرسی، پرداخته است.

اثر حاضر اقدام و عملی متعهدانه، و مبتنی بر آزادی و مسئولیت پذیری در راستای توسعه ادبیاتِ اخلاق و جرم‌شناسی است؛ مخاطبان این اثر علاوه بر دانشجویان، دانش آموختگان و پژوهشگران حقوق جزایی و جرم‌شناسی، فلسفه و اخلاق؛ سازمان‌ها، دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی و پژوهشی مرتبط، همه کسانی هستند که نسبت به موضوعات و مسائل اخلاقی، دغدغه داشته و دل نگرانند، به عملیاتی نمودنِ ارزشِ «نیکویی» اهتمام دارند و به مباحث اخلاقی بخصوص اخلاق حرفه‌ای، نظام مند شدن و تخصصی شدن آن ـ اخلاق حرفه‌ای اختصاصی ـ علاقه‌مندند.

هدف از تألیف اثر حاضر، ضمنِ تدوین و فراهم نمودن ادبیات مقتضی در مورد اخلاق عدالت کیفری و جرم شناسی؛ طرح مسئله آسیب شناسانه و نیز توسعه اخلاق حرفه‌ای در این زمینه، با اهتمام به ارزشِ «دانایی» و مواجهه خردمندانه با اخلاق حرفه‌ای کنشگران و خصوصاً پژوهشگران عرصه جرم‌شناسی است؛ تا به این ترتیب اطمینان حاصل شود که افراد و سازمان‌های متصدیِ در این گستره، به جنبه‌های انسانی و اخلاقی در قلمرو حرفه نسبت به خود و ذینفعانشان، ضمن آگاهی به موضوعات و مسائل مرتبط و دارا بودن دیدگاه اخلاقی، ملتزم و مسئولیت پذیرند و رفتارشان قابلیت پیش‌بینی پذیری دارد. سپس با اهتمام به ارزش «زیبایی» و محور قراردادن نظریه اخلاقیِ حق بُنیاد و نگاهی انتقادی ضمن یادآوری و گوشزد نمودن مسئولیت‌ها و تعهدات اخلاقی کنشگران عدالت کیفری و جرم‌شناسی با هدف غفلت زدایی و نظام‌مند شدن در قلمرو حرفه‌های اصلی؛ به طرح مسئله مقتضی و ارائه راه‌حل در این رابطه پرداخته می‌شود؛ زیرا نظام‌مند شدن در این زمینه باعث می‌گردد که حقوق و تکالیف کنشگران و ذینفعان این عرصه در موضع خود تعریف و عملیاتی شوند و این امر به نوعی منجر به یکپارچگی، انسجام و زیبایی گردد.

مشاغلِ علوم جنایی، امروزه به منزلۀ حِرَف و مناصبی مؤثر در زندگی بشر درآمده است بطوری که مرام اخلاقی، جزئی مؤثر و ضروری از شخصیت حرفه‌ای صاحبان آن حرفه‌ها و منصب‌ها لحاظ شده است و در دنیا «دوره‌های اخلاق حرفه‌ای» در اغلب رشته‌های دانشگاهی، ضروری تشخیص داده شده و سرفصل‌های مناسبی در این راستا تدوین و کمیته‌های اخلاقی، ناظر و مرتبط، تشکیل شده است. با توجه به نظریات مرتبط با موضوع مهم «اخلاق جهانی شدن» مبنی بر اینکه دولت‌ها باید دیدگاه اخلاقی داشته باشند و نیز توجه به عرف بین‌المللی در خصوص بیانیه‌های اخلاق حرفه‌ای صاحب منصبان و حرفه‌های حقوقی در عرصه ملی کشورهای مختلف و نیز تدوین اسناد جامع اخلاقی در عرصه‌ی بین‌المللی، در این پژوهش نیز با لحاظ رهیافتی سیستمی به اخلاق سازمانی با تأکید بر اخلاق ورزی در راستای توسعه زیست اخلاقی، و توسعه علوم جناییِ اخلاق مدار و توجه به پیشگیری از نقض اخلاق موصوف در قلمرو حرفه‌های جرم‌شناسی به مواجهه با موضوع مذکور پرداخته می‌شود.

اخلاق حرفه‌ای یکی از حوزه‌های معرفتی اخلاق کاربردی است، که به عنوان یک اخلاق نسبی، وارد حوزه‌های حرفه‌ای شد و متناسب با حرفه‌ها و نیز متناسب با فرهنگ و ارزش‌های فرهنگی جوامع شکل گرفت.