شرح گزارش شماره دوم، نیمه اول مرداد (ماهیت پرونده کیفری)
گزارش کارآموزی وکالت درباره رانندگی بدون گواهینامه
مرجع رسیدگی‌کننده و مشخصات پرونده
- مرجع رسیدگی‌کننده: شعبه … کیفری دو مشهد
- تاریخ جلسه رسیدگی: …/…/…
- شماره پرونده: …
- اصحاب دعوا: متهم: ع.ب.آ.
- موضوع: رانندگی بدون گواهینامه
۱. گزارش مرجع انتظامی
از: ستاد ترخیص پلیس راهور خراسان رضوی
به: ریاست محترم دادسرای عمومی و انقلاب ناحیه … مشهد
موضوع: معرفی راننده فاقد گواهینامه
سلام علیکم،
با احترام، شخصی که خود را ع.ب.آ. فرزند م.، دارای شماره شناسنامه … متولد … معرفی می‌نماید، در تاریخ …/…/… در خیابان … مبادرت به رانندگی با موتورسیکلت به شماره انتظامی … نموده. وسیله مذکور به علت رانندگی بدون گواهینامه طبق قبض شماره … متوقف می‌باشد. جهت سیر مراحل قانونی به حضور معرفی می‌گردد. خواهشمند است نتیجه آن را به این ستاد اعلام تا نسبت به ترخیص آن اقدام گردد.
آدرس و تلفن متهم: …، قربانی …
تخلفات:
۱- فاقد گواهینامه (نقض ماده … آئین‌نامه راهنمایی و رانندگی)
به متخلف یادآوری شده شخصاً جهت دریافت پاسخ با در دست داشتن کارت شناسایی معتبر در ساعات اداری به دادسرا مراجعه نماید.
آدرس: ناحیه …، وحدت …
ریاست ترخیص پلیس راهور: س.م.ی.
۲. صورت‌جلسه تحقیقات از متهم
شعبه … بازپرسی دادسرای عمومی و انقلاب ناحیه … مشهد
۱- شماره صورت‌جلسه: …
۲- شماره پرونده: …
۳- شماره بایگانی شعبه: …
به تاریخ …/…/… آقای ع.ب.آ. در شعبه … بازپرسی حضور دارد. با ارائه هویت وی احراز شد و به شرح زیر از نامبرده تحقیق به عمل می‌آید:
سؤال: مشخصات و محل اقامت خود را بیان کنید؛ چنانچه محل اقامت خود را تغییر دادید مکلف هستید نشانی کامل جدید را اعلام نمایید، در غیر این صورت احضاریه‌ها و سایر اوراق قضایی به محل اعلام‌شده قبل فرستاده می‌شود.
نام: ع. نام خانوادگی: ب.آ. نام پدر: م.
تاریخ تولد: … شماره ملی: … شغل: آزاد
میزان تحصیلات: سیکل وضعیت تأهل: متأهل تعداد فرزند: …
مذهب: شیعه سابقه کیفری: ندارد
نشانی دقیق محل اقامت: مشهد-پنج‌تن-شهید قربانی شماره …-پلاک …
خطاب به متهم: مراقب اظهارات خود باشید، اقرار یا همکاری موثر شما می‌تواند موجبات تخفیف مجازات را در دادگاه فراهم سازد. میتوانید یک نفر وکیل دادگستری همراه خود داشته باشید.
متهم: از مقررات مواد … قانون آئین دادرسی کیفری به شرح فوق مطلع شدم، در صورت نیاز اعلام و اقدام خواهم کرد.
سؤال: به گزارش مأمورین متهم هستید به ارتکاب رانندگی بدون گواهینامه چه دفاعی دارید؟
جواب متهم: قبول دارم که گواهینامه نداشتم اما در حال رانندگی با موتور نبودم، ولی روی موتور نشسته بودم که توسط مأمورین توقیف شدم.
سؤال: به عنوان آخرین دفاع مجدداً اتهام فوق تفهیم می‌گردد. چه دفاعی دارید؟
جواب متهم: با توجه به اینکه الآن گواهینامه اخذ کردم تقاضای بخشش دارم.
امضاء یا اثر انگشت: متهم امضاء نموده است.
۳. قرار تامین کیفری: قرار کفالت
به تاریخ …/…/… وقت فوق‌العاده در رسیدگی در شعبه … بازپرسی دادسرای عمومی و انقلاب ناحیه … مشهد به تصدی امضاء‌کننده ذیل تشکیل و پرونده کلاسه تحت نظر قرار گرفت. با عنایت به محتویات پرونده مبادرت به اتخاذ تصمیم به شرح زیر می‌گردد:
در خصوص اتهام آقای ع.ب.آ. فرزند م. مبنی بر رانندگی بدون پروانه رسمی با استناد به بند (…) ماده … و ماده … قانون آیین دادرسی کیفری، قرار کفالت با وجه‌الکفاله به مبلغ … ریال از حال تا ختم دادرسی و اجرای رأی صادر و اعلام می‌شود. در صورت معرفی کفیل و صدور قرار کفالت، متهم آزاد و الا بازداشت باشد، در صورت بازداشت متهم می‌تواند بر اساس ماده … قانون مذکور ظرف مدت ده روز از تاریخ ابلاغ قرار نسبت به اصل قرار منتهی به بازداشت یا عدم پذیرش کفیل اعتراض کند.
مفاد قرار به متهم تفهیم و ابلاغ شد. اظهار داشت که کفیل معرفی می‌کنم / ابلاغیه قرار به وی تحویل شد.
متهم امضاء نموده است.
۴. تقاضای کفالت
ریاست محترم شعبه دادرسی، سلام علیکم
احتراماً در خصوص پرونده به شماره کلاسه … به طرفیت ع.ب.آ. فرزند م. که در آن شعبه محترم در جریان رسیدگی می‌باشد. لذا بدین وسیله اینجانب ب.ا.ا. فرزند ع. با ارائه فتوکپی یا (فیش حقوقی) حاضرم از متهم پرونده مذکور ضمانت نموده و متعهد شوم هر زمان به حضور نامبرده در مراجع قضایی نیاز باشد، نسبت به معرفی وی اقدام نمایم. در غیر این صورت حاضرم مبلغ کفالت را به نفع دولت پرداخت نمایم.
لذا با توجه به مراتب فوق خواهشمند است به استناد مواد … قانون آئین دادرسی کیفری اقدامات قانونی لازم را مبذول فرمایند.
۵. مدارک پیوست تقاضانامه کفالت
۱- فتوکپی کارت ملی برابر اصل و ابطال تمبر
۲- فتوکپی فیش حقوقی به نام ب.ا.ا. مهر به مبلغ قابل پرداخت ماهیانه … ریال
۶. قرار قبولی کفالت
نظر به اینکه در خصوص آقای ع.ب.آ. فرزند م. به اتهام نداشتن گواهینامه موتورسیکلت قرار کفالت به مبلغ … ریال صادر شده است، در تاریخ فوق آقای ب.ا.ا. فرزند ع. دارای شماره ملی … و شماره شناسنامه … صادره از … متولد … شغل بازنشسته شرکت برق، ساکن مشهد- … – … – پلاک … که هویت وی با ملاحظه کارت ملی احراز شده در این شعبه حاضر شده و با ارائه فیش حقوقی اظهار می‌دارد که کفالت متهم را می‌پذیرم و متعهد می‌شوم با ابلاغ از طرف مراجع قانونی، در مهلت قانونی او را حاضر و معرفی کنم، در غیر این صورت وجه‌الکفاله را بپردازم.
مفاد ماده … قانون آئین دادرسی کیفری به کفیل تفهیم شده اظهار داشت نشانی اعلام شد محل اقامت واقعی این‌جاست و در صورت تغییر آن مراتب را اعلام خواهد نمود.
امضاء کفیل
با توجه به اینکه هویت و ملائت کفیل محرز است قرار قبولی کفالت صادر می‌شود. متهم آزاد است.
۷. قرار جلب به دادرسی
به تاریخ …/…/… در وقت فوق‌العاده جلسه شعبه … بازپرسی دادسرای عمومی و انقلاب مشهد مقدس به تصدی امضاء‌کننده ذیل تشکیل، پرونده کلاسه … تحت نظر است. اینجانب با عنایت به جمیع اوراق و محتویات پرونده در اجرای ماده … قانون آئین دادرسی کیفری ضمن اعلام کفایت و ختم تحقیقات به شرح ذیل مبادرت به صدور قرار می‌نماید.
قرار جلب به دادرسی
دادستان محترم دادسرای عمومی و انقلاب شهرستان مشهد
در خصوص اتهام آقای ع.ب.آ. فرزند م. دایر به رانندگی بدون پروانه رسمی (موتورسیکلت)
موضوع گزارش مرجع انتظامی با توجه به جمیع اوراق و محتویات پرونده و دلایل و محتویات پرونده به شرح ذیل:
۱- گزارش مأمورین نیروی انتظامی
۲- اظهارات و اقاریر متهم
بزه انتسابی محرز و مسلم است لذا مستنداً به ماده … قانون مجازات اسلامی مصوب … و با رعایت ماده … قانون آئین دادرسی کیفری مصوب … قرار جلب به دادرسی صادر و اعلام می‌گردد.
دفتر محترم مقرر است موتور سیکلت توقیفی رفع توقیف و با احراز هویت و مالکیت به مالک تحویل گردد و پرونده فوراً جهت ملاحظه قرار گیرد و قرار صادره به محضر دادیار اظهار نظر ارسال گردد.
اظهار نظر دادیار: با قرار صادره موافقم.
۸. نامه اعلام به ریاست محترم ستاد ترخیص
با سلام و عطف به … دستور فرماید موتور سیکلت توقیفی به شماره … با احراز هویت به متصرف حین توقیف مسترد گردد.
بازپرس شعبه … دادسرای عمومی و انقلاب
۹. ابلاغات
شعبه … بازپرسی دادسرای عمومی و انقلاب ناحیه …
مشخصات ابلاغ شونده: ع.ب.آ.، نام پدر: م.
نشانی: خراسان رضوی-مشهد-پنج تن-قربانی …-داخل کوچه … درب … رنگ
مهلت حضور از تاریخ ابلاغ … روز – محل حضور: مشهد-بلوار وحدت-وحدت …
نوع علت حضور: ادای توضیح دفاع از اتهام انتسابی – رانندگی بدون پروانه – با توجه به علت حضور مندرج در این ابلاغیه به شما ابلاغ می‌گردد و ظرف مدت مهلت مقرر اقدام، در غیر این صورت مطابق مقررات اتخاذ تصمیم خواهد شد و نتیجه عدم حضور جلب می‌باشد و حق داشتن وکیل نیز دارید.
ابلاغ به علت مشخص نکردن پلاک شناسایی نگردید.
ابلاغات شعبه … دادگاه کیفری دو مجتمع … مشهد
مشخصات ابلاغ‌شونده
نام: ع.ب.آ. نام پدر: م. کدملی: …
نشانی: خراسان رضوی-مشهد-پنج تن-قربانی …
تاریخ حضور …/…/… ساعت حضور …
در خصوص شکایت علیه شما دایر بر رانندگی بدون پروانه ضمن ارسال تصویر کیفرخواست در وقت مقرر جهت رسیدگی در این شعبه حاضر شوید. پس از دریافت این ابلاغیه ابلاغ اوراق قضایی به صورت الکترونیک انجام خواهد شد.
ابلاغ به علت مشخص نکردن پلاک شناسایی نگردید و اوراق اعاده می‌گردد. متهم از طریق تماس تلفنی دفتر دادگاه برای رسیدگی دعوت می‌شود.
۱۰. کیفرخواست درباره رانندگی بدون گواهینامه
ریاست محترم دادگاه‌های کیفری … مشهد مقدس
آقای ع.ب.آ. فرزند م. متولد … شغل آزاد شماره ملی … شماره شناسنامه … تابعیت ایران، متأهل، محل اقامت مشهد، بدون سابقه کیفری مؤثر، آزاد با قرار کفالت متهم است به رانندگی بدون گواهینامه
با توجه به دلایل گزارش مرجع انتظامی و اقرار متهم به استناد ماده … قانون مجازات اسلامی درخواست حکم مجازات می‌گردد.
۱۱. صورت‌جلسه دادگاه
به تاریخ …/…/… در وقت مقرر جلسه شعبه … دادگاه کیفری دو مشهد به تصدی امضاء‌کننده ذیل تشکیل است.
پرونده کلاسه … تحت نظر قرار دارد ملاحظه می‌گردد
متهم حاضر است و تقاضای رسیدگی دارد.
با اعلام شروع به رسیدگی و قرائت مفاد مواد … قانون آئین دادرسی کیفری خطاب به متهم ع.ب.آ. فرزند م. متولد … تبعه ایران به شماره ملی … متأهل، فاقد سابقه محکومیت کیفری، تبعه ایران، ساکن مشهد، شغل کارگر
سؤال: اتهام شما دایر به رانندگی بدون گواهینامه با موتورسیکلت با توجه به گزارش مأمورین انتظامی قرار جلب به دادرسی و کیفرخواست به شما تفهیم می‌شود. آیا اتهام را قبول دارید؟ دفاعیات خود را بیان کنید!
اتهام را قبول دارم، کارگر هستم و از سر مجبوری رفته‌ام سوار موتور سیکلت شده‌ام.
گردش کار: در این پرونده مأمورین نیروی انتظامی گزارش داده‌اند که متهم دایر به رانندگی بدون گواهینامه با موتورسیکلت در حال رانندگی بوده است که پس از گزارش در دادسرا تعقیب و با صدور قرار جلب به دادرسی و کیفرخواست، پرونده به دادگاه ارسال و مورد رسیدگی قرار گرفته است. علی‌هذا دادگاه ختم رسیدگی را اعلام و با استعانت از خداوند متعال و تکیه بر شرف و وجدان و با توجه به حجم محتویات پرونده اقدام به صدور رأی می‌نماید.
۱۲. رأی دادگاه
در خصوص اتهام آقای ع.ب.آ. فرزند م. متولد … به شماره ملی … دایر به رانندگی بدون گواهینامه موضوع گزارش نیروی انتظامی مشهد با توجه به جمیع محتویات پرونده از جمله گزارش مأمورین نیروی انتظامی و قرار جلب به دادرسی و کیفرخواست صادره و اقرار متهم به اتهام انتسابی، دادگاه بزهکاری وی را محرز دانسته و مستنداً به ماده … قانون مجازات اسلامی بخش تعزیرات با رعایت بند … ماده … قانون وصول برخی از درآمدهای دولت وی را به پرداخت … ریال جزای نقدی در حق دولت محکوم می‌نماید.
رأی صادره حضوری بوده و ظرف مدت … روز پس از ابلاغ قابل تجدیدنظرخواهی در شعب محترم دادگاه تجدیدنظر استان خراسان رضوی است.
۱۳. اظهار نظر حقوقی
۱- در خصوص اینکه آیا شاکی ذینفع می‌باشد یا خیر؟ باید گفت با توجه به اینکه جرم رانندگی بدون گواهینامه ضرر مستقیم به کسی وارد نمی‌کند لیکن جامعه از لحاظ اخلال در نظم عمومی متضرر می‌گردد و رانندگی کسی بدون داشتن پروانه اماره‌ای بر عدم مهارت در رانندگی است که موجب ناامن شدن جاده و به خطر افتادن جان و مال مردم می‌گردد. لذا در این پرونده شاکی خصوصی وجود ندارد و دادستان به نمایندگی از سوی جامعه باید این جرم را تعقیب نماید که در این پرونده پس از اعلام جرم توسط مأموران نیروی انتظامی که ضابط عام محسوب می‌شوند، دادستان شروع به تعقیب جرم مذکور از حیث نقص حقوق جامعه نموده است. بنابراین ذینفعی خصوصی در این پرونده منتفی می‌باشد.
۲- در خصوص عنوان مجرمانه باید گفت این جرم مصداق ماده … قانون مجازات اسلامی کتاب تعزیرات می‌باشد که عنوان خاصی برای آن ذکر نشده است ولی با توجه به متن ماده می‌توان عنوان آن را رانندگی بدون پروانه نام برد.
۳- جرم رانندگی بدون گواهینامه از جرائم درجه … محسوب می‌شود چرا که مطابق ماده … قانون مذکور مجازات رانندگی بدون گواهینامه برای مرتبه اول حبس تا … ماه و یا جزای نقدی تا … تومان می‌باشد که دادسرا صلاحیت نداشته و به جرایم با مجازات درجه … باید در دادگاه رسیدگی شود. لذا قاضی دادسرا می‌بایست پرونده را با قرار عدم صلاحیت مستقیماً به دادگاه می‌فرستاد لیکن به این مهم توجه نشده است. البته طبق نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضائیه شماره … مورخ … جرم رانندگی بدون گواهینامه را با توجه به بند … ماده … قانون وصول برخی درآمدهای دولت و مصرف آن در موارد معین مصوب … و با عنایت به افزایش میزان جزای نقدی در جدول شماره … قانون بودجه سال … که دارای … ریال تا … ریال جزای نقدی می‌باشد، بزه رانندگی بدون گواهینامه را از جرایم درجه … تعزیری محسوب کرده و از شمول ماده … قانون آیین دادرسی کیفری خارج دانسته است.
۴- بعد از تفهیم اتهام در بازپرسی به متهم مطابق ماده … و … قانون آیین دادرسی کیفری برای وی قرار کفالت به مبلغ … ریال صادر شده که با توجه به میزان جریمه به نظر متناسب با جرم مذکور می‌باشد و قرار قبولی آن نیز با توجه به ملائت کفیل که با ارائه فیش حقوقی برای قاضی محرز شده است نیز صادر گشته که مطابق موازین قانونی بوده و صحیح می‌باشد.
۵- آخرین دفاع از اتهام انتسابی از متهم اخذ شده است وپس از آن قرار جلب به دادرسی صادر و جهت صدور کیفرخواست به دفتر دادستانی ارجاع شده و پس از صدور کیفرخواست به دادگاه ارجاع شده است. کیفرخواست و قرار جلب به دادرسی با توجه به اقرار متهم که در تمام مراحل تحقیق اتهام انتسابی را قبول داشته و تقاضای بخشش کرده است فاقد اشکال قانونی می‌باشد و در آن به درستی مطابق ماده … قانون آیین دادرسی کیفری قرار جلب به دادرسی صادر شده است.
۶- ابلاغات به متهم برای حضور در جلسه رسیدگی دادگاه از طریق احضاریه صورت گرفته لیکن به علت شناسایی نشدن در محل، ابلاغ صورت نگرفته است و زمان ابلاغ به ایشان از طریق تلفن صورت گرفته است.
۷- در جلسه رسیدگی دادگاه مفاد مواد … قانون آئین دادرسی کیفری را به درستی رعایت کرده است و دادگاه با اخذ آخرین دفاع ختم رسیدگی را اعلام کرده و مبادرت به صدور رأی نموده است.
۸- در رأی صادره متهم به استناد ماده … قانون مجازات اسلامی کتاب تعزیرات و با رعایت بند … ماده … قانون وصول برخی از درآمدهای دولت وی را به مبلغ … تومان جزای نقدی در حق دولت محکوم کرده است. دادگاه علی‌رغم آن که نوشته با عنایت به بند … ماده … قانون وصول درآمدهای دولت، لیکن هیچ توجهی به آن نداشته است چرا که حداقل جزای نقدی در قانون وصول … تومان است ولی متهم را به … تومان محکوم کرده است. بهتر بود که دادگاه متهم را به مبلغ مذکور جزای نقدی محکوم نماید ولی مجازات او را تعلیق می‌کرد که با توجه به وضعیت اقتصادی متهم تحت فشار قرار نگیرد.
